Doel van het spel
Eindigen met de meeste victory points na de tweede rond.Setup
Het spelbord wordt in het midden van de tafel gelegd. De zeven 'actieborden' worden in een willekeurige volgorde boven het bord gelegd, op de daarvoor voorziene plek. Opgelet, voor een tweespelerspel moet je ze op de correcte wijze leggen.Iedere speler krijgt een leiderbord, in het regelboek staat welke je best neemt de eerste keer dat je speelt. De andere leiderborden gaan terug in de doos. Op dit bord staat een initiatiefnummer. De spelers vergelijken dit en de speler met het laagste getal krijgt het conflict-token, het succession-token gaat naar de daaropvolgende speler.
De spelers plaatsen hun leidersborden, samen met hun twee leiderkaarten, vier affiniteitsfiches, mini, marker voor de alliantie en daarbijhorende ring en een spelerscherm. Alle andere mini's worden aan de kant van het bord geplaatst, alle overige materialen gaan terug in de doos.
Op het leiderbord staat wat de startregio is om de mini te plaatsen, de alliantie wordt naar de juiste kant gedraaid, je krijgt het aantal actietokens en plaatst deze achter het scherm, en je plaatst de affiniteitsfiches op de correcte plaatsen op het speelbord.
De vier verschillende type legers worden gescheiden en naast het bord geplaatst, op de daarbij horende plaats. Er moeten dan legers in de verschillende regio's worden geplaatst. Deze staan vermeld op de regio zelf. Als er een vraagteken staat, worden er vijf Deense, en eentje van elk ander leger - acht in totaal - in de trekzak gestopt. Daarna wordt er eentje getrokken en in de desbetreffende regio geplaatst.
Het invasion token - of mini - wordt rechtsonder op het bord geplaatst. Alle alliantieringen worden ook naast het bord gelegd. De twee strength-fiches worden op plaats 0 gelegd op het spoor onderaan het spelbord.
De kaarten worden gesplitst in I en II kaarten. Alle helden worden uit het deck gehaald (herkenbaar aan het strijdersymbool centraal links op de kaart) alsook de helden die overeenkomen met de gekozen leiders. Die laatste mogen terug in de doos. Na al deze acties worden er willekeurig drie helden uit de I en II stapel getrokken en opnieuw in de stapel kaarten gestopt. De kaarten worden geschud en op de correcte plaats op het bord gelegd. De andere helden gaan ook terug in de doos.
Voor een tweespelerspel worden ook nog de momentum marker, de locked fiche en één extra alliantiemarker opzij gelegd. De momentum marker wordt gegooid om de waarde te bepalen, zoals we dat kunnen doen met een munt.
Spelverloop
Het spel speelt zich af over twee ronden, die elk verdeeld zijn in drie fasen. De tweede fase van elke ronde is degene waar men het meeste tijd aan zal spenderen.Draft
In de eerste fase zullen de spelers actiekaarten kunnen vergaren. We nemen daarvoor tijdens de eerste draft de kaarten met 'I' en in de tweede ronde met 'II'. Iedereen krijgt vijf kaarten, waarvan die er eentje houdt en de rest doorgeeft naar een andere speler. In de eerste ronde is dit de speler links van hem, in de tweede ronde gaan ze naar rechts. Deze actie wordt herhaald tot wanneer de spelers nog één kaart in handen hebben. Deze gaan naar een (aparte) aflegstapel. Iedereen heeft op dat punt zes kaarten: vier van de draft en twee van de initiële setup. De spelers die 'instant cards' hebben getrokken spelen die ook - die hebben als symbool een bliksem linksboven - alsook de speler met instant secundary actions, niet te verwarren met passive secundary actions (staat vermeld op de kaart).Conflict
In deze fase zullen de spelers bepalen wie de sterkste is in elke regio, en in functie daarvan overwinningspunten verdienen. De speler die het conflict token heeft plaatst dit op de regio waar de volgende keer zal gestreden worden, in de eerste ronde en tijdens de eerste beurt zal dit dus de eerste strijd zijn. De speler met het succession token plaatst deze in een regio waar de volgende strijd zal zijn. Eens een conflict zal beginnen worden eerst de strength markers onderaan het bord aangepast aan de situatie. Denk eraan dat alle Engelse legers (dus de drie kleuren) tegen de Denen (rode kleur) vechten. Degene met het derde laagste iniatiefnummer (dus na de speler met het conflict token de speler met het succession token) start het spel. In een tweespelerspel is dit de speler die het succession token had.De speler heeft de keuze uit primaire acties - afgebeeld als een silhouet van een man die op een hoorn blaast - en een passieve secundaire actie - symbool van een ronde pijl. Je kan tig aantal passieve secundaire acties uitvoeren voor jouw primaire actie, of die kan zelfs uitgevoerd worden wanneer je past!
- Een marktactie: men betaalt het aantal actiefiches dat op het marktspoor staat en voert deze actie uit. Deze tegel wordt nu volledig rechts geplaatst. De betekenis van deze tegels wordt grondig uitgelegd in het regelboek en er is een verschil tussen een tweespelerspel en een spel met meer spelers.
- Een kaart spelen: je legt de kaart voor jou in je speelgebied en voert de actie hiervan uit.
- De leider bewegen: op de leidermat staat hoeveel actiefiches je moet betalen om de mini van je leider te verplaatsen.
- Passen: je kan passen wanneer je wil, of als je geen primaire actie kan uitvoeren. Denk eraan dat je wel nog secundaire acties mag doen tijdens dit passen, zoals een marktactie of een kaart uit je hand. Wanneer iedereen na elkaar heeft gepast, dan eindigt ook het conflict. Denk eraan dat je dus mag passen de ene keer en de volgende keer opnieuw een (primaire) actie mag uitvoeren!
- Prepare for Invasion: dit is een speciale vorm van passen. Als je het invasion token hebt genomen, moet je sowieso tijdens dit conflict verder passen. Je mag dus met andere woorden niet meer inpikken tijdens dit conflict. Hiervoor krijg je twee beloningen: per vredestoken dat er op het bord ligt krijg je een actietoken en je krijg ook het succession token. Dus je bepaalt het conflict binnen twee beurten. Wanneer geen enkele speler deze actie uitvoert, ontvangt de speler die het laatst heeft gepast het invasion token.
Hoor je bij de winnende factie van het conflict? Dan is het tijd om punten te rapen. Je vermenigvuldigt het aantal legers met de overeenkomstige affiniteit. Jouw huidige affiniteit kan je zien aan de logo's onderaan van de vier facties, en hoeveel die is kan je zien in de uiterst linkse kolom op het spelbord. Je kiest zelf een combinatie van maximaal vijf legers om je overwinningspunten te scoren. Leiders horen bij geen enkele factie en helden horen bij de factie vermeld op de kaart.
Zijn er bijvoorbeeld 3 Northumbrian, 2 Mercian en 2 West Saxon legers, en is je affiniteit respectievelijk 1, 2, 3, dan zal je de volgende berekening maken: 3 x 2 (West Saxon) + 2 x 2 (Mercian) + 1 x 1 (Northumbrian). Hoewel de Northumbrians met meer zijn, is je affiniteit daar lager. In totaal heb je gebruik gemaakt van vijf legers (2 Saxon, 2 Mercian en 1 Northumbrian). Ben je overigens de enige van jouw factie - dus heb je 'alleen' gewonnen - dan ontvang je nog eens de On Your Own bonus en krijg je vijf overwinningspunten.
Men kan ook overwinningspunten verdienen door de alliantie met een bepaald leger op het laatste vakje van het spoor te brengen en dan de affinity nog eens verhogen. Die kan op dat ogenblik niet hoger, dus je ontvangt in dat geval zes overwinningspunten.
Hoor je bij de verliezende factie? Dan ontvang je ook wel iets... Je ontvangt twee actiefiches, en als je de enige verliezer bent, ontvang je ook de On Your Own bonus en dit zijn twee extra actiefiches.
In een tweespelerspel wordt de Momentum-fiche gedraaid naar de winnende kant. Deze telt voor het volgende conflict als een extra speler om de On Your Own bonus te bepalen.
Eens de punten en de beloningen geteld zijn, worden de legers in die regio ontbonden. Er mogen er overigens slechts vijf aanwezig zijn. Eerst worden er legers van de grootste factie weggenomen tot wanneer dat aantal hetzelfde is als minstens één van de andere legers (apart, dus niet samengeteld). Eens er twee legers hetzelfde aantal figuren in die regio hebben, en er nog meer dan vijf legers zijn, wordt er altijd van die legers eentje weggenomen tot wanneer er maximum vijf legers in die regio staan.
Na het conflict is het tijd om ons klaar te maken voor het volgende, tenzij alle regio's al een vredestoken hebben. Het conflict token gaat naar de regio waar het invasion token is, de speler die het invasion token heeft, legt het succession token op de regio die hij kiest. Het invasion token gaat terug naar zijn plaats op het bord.
Cleanup
Wanneer alle vijf regio's een vredesfiche hebben, begint de cleanup fase. In de eerste ronde krijgen de spelers het aantal actiepunten vermeld op hun leidersbord. Daarna worden alle kaarten van de vorige ronde, behalve de heldenkaarten en de kaarten met een passieve eigenschap, op de aflegstapel gelegd. Alle ongespeelde kaarten worden ook op die stapel gelegd, maar de spelers krijgen een actiefiche per afgelegde kaart. De twee leiderskaarten komen terug in de speelhand, alle vredesfiches gaan van het bord.Het conflict token wordt gegeven aan de speler die als laatste het invasion token had, en het succession token gaat naar de speler links van deze laatste. Het invasion token wordt dan weer op het bord geplaatst en na de draft van de ronde 'II' kaarten start de speler links van degene die het succession token heeft.
Wanneer de vijf conflicten in de tweede ronde beëindigd zijn, is de oorlog voorbij. De speler die dan de meeste overwinningspunten heeft, wordt de koning van Engeland!
Materialen
De gebruikte materialen zijn kaarten en leidersborden die overeenkomen met de personages uit de gelijknamige Netflix-reeks. Verwacht je dus aan foto's om de personages uit te beelden. De rest zijn een hele hoop kartonnen fiches en een stevig, mooi, groot spelbord. Daarnaast sieren ongeverfde mini's de doos. Al het materiaal zit stevig in een mooie insert. Een pluspunt hier is dat je sleeves krijgt voor zowel de kaarten, als de leidersborden. We zien dit niet dikwijls en beschouwen dit zeker als een pluspunt.Conclusie
The Last Kingdom is een verrassend goede area control game. Men kan enkele elementen halen - zoals het draften van kaarten - uit andere spellen in dit genre, maar de puntentelling is toch wel volledig anders en lijkt wat op het scoren van A War of Whispers, waar je ook punten scoort naargelang de beter gezinde factie. Er heerst een leuke sfeer wanneer je het spel speelt. Iedereen kijkt elkaar wat aan en vraagt zich niet alleen af of ze best veranderen van alliantie, maar vraagt zich dat ook af van hun medespelers. Hebben ze nog genoeg actiefiches om nog legers bij te plaatsen of niet? Hoeveel kaarten hebben ze nog? Zullen ze nu wel passen? Wie kan me nog helpen en wie heeft er baat bij? Dit zijn allemaal verschillende aspecten van het spel dat iedereen in het oog moet houden om uiteindelijk tot koning gekroond te kunnen worden.Overzicht
| Speelduur | 60 - 150 minuten |
| Aantal Spelers | Twee tot vijf, beter met meer spelers |
| Moeilijkheidsgraad | In het begin lijken de regels nogal bombastisch, maar eens je aan het spelen bent valt alles vrij goed mee. |
| Voor wie? | Vanaf 14 jaar |
Wij danken Gamelyn Games voor het ontvangen van een reviewexemplaar.
407 views