Terraforming Mars - Het Dobbelspel

Doel van het spel

Op het einde van het spel, na de puntentelling, de meeste punten hebben.

Setup

Het spelbord wordt in het midden gelegd. De twee doorzichtige blokjes worden op het zuurstofspoor op 0% gelegd, en op -32°C op het temperatuurspoor. Nadat elke speler een kleur gekozen heeft, worden de kubusjes van hun kleur op de startplaats gelegd op het overwinningsspoor (OP). De dobbelstenen en de vele fiches worden naast het bord gelegd.

De projectkaarten (met blauwe achterzijde) worden geschud en naast het bord geplaatst. Hou in het achterhoofd dat hier nog een aflegstapel naast (of onder) moet. Schud de bonuskaarten (met rode achterzijde) en trek er hieruit 2 maal het aantal spelers. Deze worden naast het bord geplaatst en de rest gaat terug in de doos.

Neem één dobbelsteen van elke kleur uit de voorraad en kies er hieruit drie. Rol deze en plaats deze linksboven op de drie onderscheidingsvakjes. Kies willekeurig drie mijlpaaltegels en leg deze linksonder op het speelbord. De rest gaat terug in de doos.

Elke speler krijgt vijf projectkaarten en twee corporatiekaarten (met paarse achterzijde) en kiest er van deze laatste eentje. De overige corporatiekaarten gaan terug in de doos. De corporatie wordt omgedraaid en wordt open voor je gelegd. Je ontvangt de grondstoffen linksonderaan in het rode veld, en je plaatst daarna je spelerskleurtegel hierop. Daarna rol je met de dobbelstenen overeenkomstig met de afbeelding met de bruine achtergrond een aantal dobbelstenen. Na de rol vormen deze je startgrondstoffen.

Een eerste speler wordt gekozen en deze krijgt direct een startspeler-boete. Die neemt namelijk één van zijn/haar bronnen en geeft deze aan de laatste speler. Hierna gaat het spel van start met de startspeler en met de klok mee.

Spelverloop

Tijdens een beurt heeft de speler twee keuzes: of de speler produceert grondstoffen, of de speler voert verschillende acties uit.

Productiebeurt

Tijdens de productie worden de volgende stappen in deze volgorde uitgevoerd:

• Hou maximaal drie grondstoffen (dobbelstenen) over. De rest leg je terug in de voorraad.
• Je mag zoveel kaarten afleggen als je wil.
• Heb je minder dan vijf kaarten op hand? Dan trek je er bij tot je er weer vijf hebt.
• Je zal in deze stap nieuwe grondstoffen produceren. We nemen hiervoor alle afgebeelde grondstoffen op je corporatiekaart en al je actieve groene projectkaarten. Deze hebben een bruine achtergrond rechtsboven. Zijn er niet genoeg grondstoffen? Dan krijg je één - en slechts één - jokerfiche, zelfs als je meerdere grondstoffen niet kan genereren.
• Alle blauwe projectkaarten worden weer ongetapt geplaatst.

Actiebeurt

Een actiebeurt bestaat uit één ondersteuningsactie, gevolgd door één hoofdactie. Als ondersteuningsactie kan je:

• Eén dobbelsteen naar keuze uit de voorraad nemen en deze rollen voor een grondstof;
• Eén grondstof naar keuze terug in de voorraad leggen om een andere dobbelsteen te draaien naar een zijde naar keuze;
• Eén grondstof naar keuze terug in de voorraad leggen om twee projectkaarten te trekken;
• Als je reeds een blauwe kaart hebt gespeeld met een ondersteuningsactie - gekenmerkt door een gele pijl - de afgebeelde actie uitvoeren en de kaart tappen - op zijn zijde draaien.

Als hoofdactie kan je:

• Een extra ondersteuningsactie uitvoeren;
• Drie warmtebronnen - rode dobbelstenen met °C - spenderen om de kubus op het temperatuurspoor eentje te verhogen;
• Drie waterbronnen - blauwe doppelstenen met druppel - spenderen om een oceaantegel te plaatsen;
• Vier plantbronnen - groene dobbelstenen met een blaadje - spenderen om een groentegel te plaatsen - en daarmee de kubus op het zuurstofspoor eentje te verhogen;
• Drie stadbronnen - grijze dobbelstenen met een stad - spenderen om een stadstegel te plaatsen;
• Drie MegaKrediet - gele dobbelstenen met het valutateken - spenderen om twee overwinningspunten op te schuiven op het overwinningsspoor;
• Een hoofdactie gebruiken op een blauwe kaart, gekenmerkt door een rode pijl, die moet je nadien tappen;
• Een kaart spelen: Je speelt een kaart uit je hand en betaalt de kost die linksboven staat in grondstoffen. Er zijn drie soorten kaarten:
  • Groene kaarten: deze zorgen ervoor dat je in een productiebeurt meer grondstoffen genereert - je rolt met meer dobbelstenen of krijgt jokerfiches;
  • Rode kaarten: de effecten worden onmiddellijk uitgevoerd. Hou deze apart bij, want op het laatste zijn deze nog punten waard of tellen die mee voor eindbonussen;
  • Blauwe kaarten: zorgen meestal voor een extra ondersteunings- of hoofdactie. Het kan ook zijn dat je met deze een gratis actie kan uitvoeren, gekenmerkt door een groene pijl. Deze mag je uitvoeren tijdens je beurt wanneer je zelf wil, zelfs tijdens een productiebeurt. Wanneer je de actie van een blauwe kaart gebruikt, moet je deze zijwaarts draaien - tappen - zodat aangegeven is dat je de actie al gebruikt hebt. Tijdens een productiebeurt draai je deze weer op zijn normale kant.

Overige spelelementen

Hoe verleidelijk het ook soms is: tijdens dit spel mag je nooit je dobbelstenen opnieuw rollen!

Wanneer er twee van drie parameters vervuld zijn, gaat de endgame in en krijgt iedere speler nog een laatste beurt, ook de speler die de tweede parameter heeft vervuld. Deze drie parameters zijn: zeven oceaantegels geplaatst op Mars, het doorschijnend kubusje wordt op de laatste plek gezet op het zuurstofspoor en wanneer het doorschijnend kubusje op de laatste plek wordt geplaatst bij het temperatuurspoor.

Wanneer je terraformt (temperatuur/zuurstof verhogen of het plaatsen van een oceaantegel) krijg je onmiddellijk twee overwinningspunten. Naargelang de plaatsen van bepaalde tegels kan je nog extra overwinningspunten krijgen. Op elk vlak mag slechts één tegel geplaatst worden. Oceaantegels mogen enkel geplaatst worden op de blauwe vlakken op het bord. Een groentegel zorgt ervoor dat de zuurstof verhoogt (dus daarvoor krijg je 2 OP) en je krijgt 1 OP per aangrenzende stad. Een stadstegel mag niet grenzen aan een andere stad, en je ontvangt hiervoor 2 OP plus 1 OP per aanliggende groentegel. Dan heb je ook nog speciale tegels - met bruine achtergrond - en die plaats je conform de uitleg op de projectkaart.

Wanneer een parameter vervuld is, kan je wel nog verder gaan met terraformen; je ontvangt dan wel slechts 1 OP in plaats van 2 OP. Met verschillende kaarten kan je ook OP (overwinningspunten) verdienen. Bij sommige staat er een groen lintje, naar beneden gericht, deze punten ontvang je onmiddellijk. Bij andere kaarten staat er een rood lintje (horizontaal) en deze punten ontvang je op het einde van het spel met de puntentelling.

Tijdens het terraformen moet men letten op de bonussen aangegeven op het temperatuur- en zuurstofspoor. De speler die de parameter verhoogt naar deze stap, ontvangt de daarbijhorende bonus. Wanneer een speler op het overwinningsspoor de waarde 5 en 12 bereikt, mag die een bonuskaart kiezen uit de bonuskaarten die men naast het bord heeft gelegd in het begin van het spel. Deze worden bekeken, er wordt er eentje gekozen, de effecten hiervan worden onmiddellijk uitgevoerd (de kaart wordt direct gespeeld) en de overgebleven kaarten worden terug op hun plaats gelegd. Deze kaarten tellen ook mee voor mijlpalen! Eens een mijlpaal bereikt wordt, neemt de speler de daarbijhorende fiche en plaats deze in zijn spelersgebied.

Op sommige kaarten of acties staat er een witte dobbelsteen afgebeeld, dit betekent een dobbelsteen in een kleur naar keuze. Op sommige fiches en kaarten staat er een vraagteken, dit betekent een bron naar keuze van die kleur. Staat er een vraagteken op een witte dobbelsteen, dan betekent dit een bron naar keuze van eender welke kleur dobbelsteen.

Op sommige kaarten staat er een minteken voor een symbool, omringt door een rode rand. Dit betekent dat elke tegenstander een grondstof van dit type verliest, indien mogelijk.

Einde van het spel en puntentelling

Wanneer twee van de drie parameters vervuld zijn, krijgt elke speler nog één beurt. Als men de derde parameter verder aanvult, krijgen de spelers hiervoor nog 2 OP! Terraform je één van de vervulde verder, dan ontvang je 1 OP. Nadat iedereen zijn laatste beurt heeft voltooid, worden alle kaarten en grondstoffen afgelegd.

Allereerst wordt gekeken naar de onderscheidingen, dit zijn de drie dobbelstenen die je in het begin van het spel gerold hebt. Het aantal overeenkomstige symbolen op de gespeelde kaarten worden geteld. De speler met de meeste krijgt vijf OP, de tweede speler 3 OP. Bij gelijkspel krijgen beide spelers 5 OP, maar is er geen tweede plek. In een spel met twee spelers wordt de 3 OP niet uitgedeeld. Dit wordt dan driemaal gedaan, één keer voor elke gerolde dobbelsteen.

Per vergaarde mijlpaal krijgt een speler vier extra OP. Daarna worden alle rode lintjes op de kaarten geteld en opgeteld bij het resultaat. Wie de meeste punten heeft, die wint het spel. Bij gelijkspel wint de speler met de hoogste productie van dobbelsteen. Indien opnieuw gelijkstand is het tijd voor een volgend potje!

Solo

Terraforming Mars: Het Dobbelspel kan je ook alleen spelen. Zo'n spel bestaat uit 50 beurten en hier is het doel om alle drie parameters te vervullen. Als dit doel bereikt wordt, mag je je eindscore berekenen, als dat niet het geval is, telt je score niet mee! Om de solovariant te starten moeten er enkele aanpassingen gebeuren ten opzichte van een gewoon spel.

In de voorbereiding van het bord moet er een stadstegel op een plek worden geplaatst met OP. Daarna moet er een oceaantegel geplaatst worden naast de stad en een groentegel grenzen aan deze twee tegels. De doorschijnende kubusjes worden geplaatst op 2% van het zuurstofspoor en -28°C op het temperatuurspoor.

De onderscheidingen krijg je in functie van de zeldzaamheid van de grondstof en het aantal symbolen dat je hebt. Is het een gewone grondstof, dan heb je er 10 nodig om 5 OP te krijgen en 9 om 3 OP te krijgen. Is het een bijzonder symbool, dan heb je er 8 nodig om 5 OP te ontvangen en 7 om 3 OP te krijgen. Bij een zeldzaam symbool krijg je 5 OP voor 6 symbolen en 3  OP voor 5 symbolen.

De mijlpalen worden geplaatst zoals normaal, maar na beurt 16 gaat de bovenste weg, na beurt 20 en 24 de middelste en de onderste. Je moet de mijlpalen dus op tijd vergaren om de punten te scoren!

Je zal vier bonuskaarten nemen en na de startproductie, dus voor de eerste beurt, er eentje kiezen en onmiddellijk spelen. Tijdens het spelen zal je er dus nog twee nemen.

Naast jouw eigen speelblokje op het overwinningsspoor, zal je nog een ander kleurtje kiezen dat zal dienen als timer. Na elke beurt moet je dit blokje eentje verder opschuiven en de eventuele effecten uitvoeren. Na beurt 50 stopt het spel automatisch.

Na de puntentelling word je score vergeleken met die van een tabel op bladzijde 9 van het regelboek en zie je hoe goed je het gedaan hebt.

Materialen

Het spelmateriaal bestaat uit een hele hoop gekleurde dobbelstenen en een hele hoop fiches uit dik, degelijk karton. De gebruikte plastic kubusjes zijn mooi en duidelijk. De kaarten zijn duidelijk qua symboliek, en zijn kenmerken qua artwork voor een eurogame. Er is nog voldoende plaats in de doos voor uitbreidingen hiervoor. Jammer genoeg is het kaartformaat vrij ongewoon, waardoor sleeves vinden vrij moeilijk is. Het formaat van de kaarten is 55x77 mm. Aangezien men het spel met vier kan spelen waren vier player aids ook geen overbodige luxe geweest.

Conclusie

Terraforming Mars: Het Dobbelspel doet net datgene wat je verwacht. In een jasje van de grote broer rollen we dobbelstenen om onze grondstoffen te vergaren en met de eenvoudige acties kunnen we het spel op snel tempo spelen. Van spelersinteractie is er nauwelijks sprake, maar dat zijn we gewend in het euro-milieu. Wie graag de originele speelt zal blij zijn met de komst van deze in een handig klein formaat, al moet die rekening houden met een randomgehalte.

Overzicht

Wij danken Intrafin voor het ontvangen van een reviewexemplaar.